Lew Tołstoj. Ucieczka z raju

Książka uhonorowana najbardziej prestiżową nagrodą dla literatury rosyjskiej – „Bolszaja Kniga”, a także tytułem „Książka Roku 2010”. Od premiery miała już 10 wydań.

Sto lat temu w Jasnej Polanie zdarzyło się coś, co wstrząsnęło całym światem. Osiemdziesięciodwuletni pisarz, geniusz i największa ówczesna sława literacka, hrabia Lew Tołstoj, potajemnie uciekł z domu w nieznanym kierunku. Od tego czasu szczegóły ucieczki i śmierci wielkiego starca obrosły mnóstwem mitów i legend… Ostatecznie w listopadzie 1910 roku z 50 rublami w kieszeni dotarł do stacji Astapowo, gdzie stan zdrowia zmusił go do zatrzymania się i gdzie zmarł.

Na wieść o tym, że Lew Tołstoj umiera na stacji kolejowej w niewielkiej i oddalonej od cywilizacji miejscowości Astapowo, zjechały się media, by na bieżąco relacjonować stan zdrowia „sumienia narodu”. Aby ułatwić komunikację ze światem, wybudowano prowizoryczny telegraf, a raportom towarzyszyły komentarze najznamienitszych rosyjskich pisarzy, duchownych i władzy. To, co miało być dla Tołstoja początkiem nowego życia jako pielgrzymującego ascety, poszukującego prawdy o człowieku, stało się medialnym cyrkiem, w który włączyły się najważniejsze siły ówczesnej Rosji: Cerkiew, tajna policja i władze z carem Mikołajem II i premierem Piotrem Stołypinem na czele.

Słowo anarchista określało go najlepiej – władzę uważał za zło, nawoływał do odmawiania służby wojskowej i  piętnował wszelki zbytek. Obstawał przy tym jednak, że na zło nie wolno odpowiadać złem – jedynie miłością, co wiązało się z jego głębokimi przekonaniami religijnymi. Władze kościelne i świeckie także miały z nim spory kłopot – największy żyjący Rosjanin, sumienie narodu, od dziewięciu lat objęty był oficjalną ekskomuniką, ponieważ twierdził, że Cerkiew i państwo są zepsute i sprzeniewierzają się prawdziwemu chrześcijaństwu. Pomimo podejmowanych starań, do końca się nie nawrócił. Współczesny mu Lew Tichomirow tak to podsumował: „Dziwny koniec życia… Czuje się tutaj jakąś walkę o duszę. Chciał pojednać się z Cerkwią, ale szatan mocno go trzymał”.

Jak twierdzi Pawieł Basiński, dzisiejsza Rosja nie ma czego zaczerpnąć z bogatego dorobku genialnego pisarza. Tołstoj jest po prostu niewygodny. Był taki i pozostał. Autor – wybitny specjalista życia i twórczości Lwa Tołstoja i Maksyma Gorkiego – nie tylko dociera do nieznanych szczegółów tajnej ucieczki Tołstoja i jego niespodziewanej śmierci, ale przede wszystkim rekonstruuje wydarzenia na podstawie archiwów i wszelakiej dostępnej dokumentacji. Śledzimy dramatyczną sytuację rodzinną Tołstoja. Jakie powody kierowały nim, by uciec z Jasnej Polany? Czy był to „heroizm duchowy”, oznaka słabości czy może panika i strach przed czymś lub kimś…? Czy ta ucieczka wiązała się ze spisanym w największym sekrecie testamentem Tołstoja?  Czy miał dosyć panującej w domu atmosfery, szpiegującej go żony, która podejrzewała, że zapisy ostatniej woli męża są dla niej niekorzystne? Czytelnicy mogą poznać przyczyny rodzinnego dramatu i tajemnicze okoliczności, w których powstał jego testament duchowy, choć najpełniejsza ocenę wydarzenia dała żona Lwa Tołstoja, Sofia Andriejwna, która w swoim dzienniku zapisała:

„To, co się stało, jest niepojęte, i zawsze będzie nie do zrozumienia”.

Książka ilustrowana jest rzadkimi fotografiami ze zbiorów muzeum w Jasnej Polanie oraz Państwowego Muzeum Lwa Tołstoja.

Media rosyjskie o książce:

„Pawieł Basiński napisał absolutny bestseller. Jego świetnie udokumentowana opowieść
o ucieczce Tołstoja to powieść drogi, thriller i dramat psychologiczny w jednym”  – Maja Kuczerskaja, „Wiadomosti”

„Basiński dokonuje niemal cudu, znajdując równowagę pomiędzy opisem Tołstoja-pisarza i Tołstoja-człowieka. To w dużej mierze zasługa filmowego podejścia do tematu i znakomite zastosowanie retrospekcji, poczynając od brzemiennej w skutki ucieczki z domu, by znaleźć odpowiedź na pytanie, kim był ten człowiek, który zmarł w  Astapowie?”  - Aleksander Gawriłow, „Snob”

„Umiejętnie i dokładnie autor snuje swoje śledztwo – czytelnik wstrzymuje oddech jak przy lekturze thrillera – by wyjaśnić dziwne wydarzenia, które do dziś pozostają tajemnicą – ucieczka Tołstoja z domu i jego śmierć. To nie jest książka przeładowana faktami czy liczbami, ale wciągająca opowieść o jednym z najbardziej sprzecznych myślicieli tamtych czasów. Przejrzawszy tony materiałów źródłowych – listów, pamiętników, dzienników Tołstoja i jego rodziny, służby, sympatyków oraz bliskich przyjaciół – Basiński stworzył wspaniałą mozaikę, tak perfekcyjną, że nawet szkło powiększające nie wykryje w niej błędu” – Władimir Pankratow, „Afisza”

„To szczegółowa kronika życia Tołstoja, udokumentowana i zbadana pod każdym kątem. To nie tylko opowieść o jego dziwnej śmierci, ale biografia w pełnym tego słowa znaczeniu, w której szczególny moment z życia Tołstoja – ucieczka z domu – jest punktem wyjścia do serii retrospekcji. Pokazuje wiele aspektów z życia Tołstoja: jego stosunek do instytucji Cerkwi, relacje z osobami z najbliższego otoczenia, służbą i częstymi gośćmi, ze znajomymi z ostatnich lat życia. Bada także kwestie finansowe czy historię jego małżeństwa… Autor dobrze czuje Tołstoja, jego interpretacja materiałów źródłowych jest pogłębiona i wiarygodna” – Lew Danilkin, „Afisza”

Dla tego produktu nie napisano jeszcze recenzji!

Właściciel sklepu internetowego nie gwarantuje, że publikowane opinie pochodzą od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go kupili.